Απίστευτη ανακάλυψη: Ένα αντίσωμα μπορεί να μπλοκάρει τους θανατηφόρους ιούς Nipah και Hendra

Σε μελέτη που δημοσιεύεται στο περιοδικό Nature Structural & Molecular Biology περιγράφεται μια ανακάλυψη που μπορεί να αλλάξει το τοπίο στην αντιμετώπιση δύο ασθενειών που προκαλούνται από πολύ επικίνδυνους ιούς, για τους οποίους δεν υπάρχει εμβόλιο ή θεραπεία. Οι επιστήμονες από το πανεπιστήμιο του Κουίνσλαντ εντόπισαν ένα μικροσκοπικό αντίσωμα, γνωστό και ως «νανοσώμα», που έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει αποτελεσματικά τους ιούς Nipah και Hendra, οι οποίοι μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο και προκαλούν σοβαρές λοιμώξεις με υψηλά ποσοστά θνησιμότητας. Η προέλευση αυτού του νανοσώματος είναι ιδιαίτερη: προέρχεται από τα αλπακά (αιγοκάμηλοι)

Όπως διαβάζουμε στο The Brighter Side News, τα νανοσώματα είναι πολύ μικρότερα από τα συμβατικά αντισώματα και έχουν τη μοναδική ικανότητα να φτάνουν σε σημεία των ιών που τα άλλα μόρια δεν μπορούν. Εκτός από την αποτελεσματικότητά τους, είναι και πιο ανθεκτικά σε υψηλές θερμοκρασίες, ενώ παράγονται πιο εύκολα και οικονομικά. Αυτό τα καθιστά ιδανικά για χρήση σε περιοχές του κόσμου όπου η ψύξη και η αποθήκευση φαρμάκων είναι δύσκολη υπόθεση.

Η δύναμη του νανοσώματος DS90

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια ειδική τεχνική για να απομονώσουν το νανοσώμα με την ονομασία DS90 από τα ανοσοκύτταρα ενός αλπακά με το όνομα Pedro. Μέσω προηγμένων τεχνικών μικροσκοπίας παρατήρησαν πώς το νανόσωμα προσκολλάται σε «κρυφές» περιοχές των ιών, μπλοκάροντας την είσοδό τους στα ανθρώπινα κύτταρα. Αυτό σημαίνει ότι ο ιός δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί ή να προκαλέσει λοίμωξη. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το DS90 δεσμεύεται με εξαιρετική ισχύ και σταθερότητα, ακόμη και σε διαφορετικά στελέχη των ιών.

Αντιμετώπιση των μεταλλάξεων με διπλή στόχευση

Ένα από τα βασικά προβλήματα στην αντιμετώπιση ιών όπως ο Nipah και ο Hendra είναι η ικανότητά τους να μεταλλάσσονται γρήγορα, παρακάμπτοντας συχνά τα διαθέσιμα φάρμακα. Για να αντιμετωπίσουν αυτό το πρόβλημα, οι επιστήμονες συνδύασαν το DS90 με ένα άλλο αντίσωμα που στοχεύει διαφορετικό σημείο του ιού. Η συνδυαστική αυτή προσέγγιση δημιούργησε ένα νέο βιολογικό μόριο που μπορεί να μπλοκάρει δύο διαφορετικές πρωτεΐνες του ιού ταυτόχρονα.

Αυτή η στρατηγική μειώνει σημαντικά την πιθανότητα ο ιός να ξεφύγει μέσω μετάλλαξης. Ακόμα κι αν αλλάξει ένα σημείο της επιφάνειάς του, το άλλο παραμένει μπλοκαρισμένο. Παράλληλα, η διπλή αυτή προσέγγιση έχει πρακτικά πλεονεκτήματα, καθώς είναι πιο οικονομική και πιο απλή στη χρήση από τα μείγματα διαφορετικών αντισωμάτων.

Η διαδικασία που οδήγησε στην ανακάλυψη του DS90 ξεκίνησε με τον εμβολιασμό του Pedro με στοιχεία από τους ιούς. Από εκεί, οι επιστήμονες μπόρεσαν να συλλέξουν διάφορα νανοσώματα και να ξεχωρίσουν το πιο ισχυρό και σταθερό. Το DS90 δεν προσκολλάται απλώς στην επιφάνεια του ιού. Η μοναδική του δομή του επιτρέπει να διεισδύει βαθιά μέσα στον ιό, προκαλώντας διαρθρωτικές αλλαγές που μπλοκάρουν τη λειτουργία του.

Από τα εργαστήρια στην επόμενη πανδημία

Το DS90 έχει δείξει εντυπωσιακή αποτελεσματικότητα σε εργαστηριακές δοκιμές, ακόμη και απέναντι σε μεταλλαγμένα στελέχη των ιών που δεν ανταποκρίνονται σε άλλες θεραπείες. Το επόμενο βήμα για τους επιστήμονες είναι να μετατρέψουν αυτή την εργαστηριακή ανακάλυψη σε θεραπεία, ικανή να χρησιμοποιηθεί άμεσα σε περίπτωση επιδημίας. Αυτό είναι ιδιαίτερα κρίσιμο για χώρες όπως η Αυστραλία και το Μπανγκλαντές, όπου οι ιοί αυτοί εμφανίζονται συχνά και αποτελούν διαρκή απειλή για τη δημόσια υγεία.